Tabletki na zbicie cholesterolu w postaci suplementów diety to często środki witaminowe. Witaminami, które przyczyniają się do redukcji złego cholesterolu oraz zwiększenia jego dobrej frakcji są witamina C, witaminy z grupy B oraz witamina E. Inne preparaty polecane w przypadku problemów z cholesterolem to takie, które zawierają
Nasze zdrowie jest bardzo ważne i powinniśmy wykonywać regularne pomiary glukozy, cholesterolu i trójglicerydów, aby upewnić się, że utrzymujemy zdrowy poziom tych składników. Ale jak wybrać najlepsze urządzenie do pomiaru glukozy, cholesterolu i trójglicerydów? W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym charakteryzują się dobre urządzenia do pomiaru glukozy, jakie są normy
W przypadku wartości nieodbiegających znacząco od normy zwykle wystarczy zmiana stylu życia – na czele z modyfikacją nawyków żywieniowych. Natomiast osoby, u których stężenie cholesterolu jest bardzo wysokie, muszą zmienić dietę, zwiększyć aktywność fizyczną oraz zastosować farmakoterapię – wszystko pod kontrolą lekarza.
cholesterolu frakcji LDL (frakcja lipoprotein niskiej gęstości) cholesterolu frakcji HDL (frakcja lipoprotein wysokiej gęstości) trójglicerydów (TG) Profil lipidowy, jako badanie dużo bardziej miarodajne niż sam pomiar całkowitego stężenia cholesterolu we krwi, umożliwia ocenę funkcjonowania w organizmie gospodarki lipidowej.
Normy cholesterolu LDL są jednak inne dla pacjentów z konkretnymi schorzeniami. Jego poziom u osób chorych na cukrzycę powinien być mniejszy niż 165 mg/dl, z kolei po zawale serca jego stężenie powinno być mniejsze niż 180 mg/dl. Należy pamiętać również, że normy złego cholesterolu zależą od wielu czynników, takich jak:
kata sambutan ketua panitia 17 agustus singkat. Tłuszcze (lipidy) przyjmujemy wraz z pożywieniem. Stanowią one jedno ze źródeł energii dla naszego organizmu, są nośnikami witamin, służą do budowy błon komórkowych czy syntezy niektórych hormonów. Spożyty tłuszcz, przy udziale kwasów żółciowych i enzymów trawiennych, podlega w przewodzie pokarmowym przemianie w maleńkie cząsteczki możliwe do wchłonięcia przez organizm. W surowicy krwi tłuszcz wiąże się z cząsteczkami białka – powstają tzw. lipoproteiny. Zawartość lipidów we krwi możemy ocenić laboratoryjnie, określając tzw. lipidogram. Do przeprowadzenia oznaczenia potrzebna jest próbka krwi osoby badanej. Lipidogram obejmuje poziom cholesterolu ogólnego, LDL (lipoproteina o niskiej gęstości), HDL (lipoproteina o wysokiej gęstości) i trójglicerydów. Prawidłowy poziom choresterolu całkowitego we krwi według ustaleń WHO nie powinien przekraczać 180 mg/dl (Tabela 1). Wielu lekarzy, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, twierdzi jednak z całym przekonaniem, że poziom cholesterolu nie powinien przekraczać normy: 100 + wiek osoby badanej mg/dl i nie więcej jak 160 mg/dl. Na czym opierają oni swoje przekonanie? Otóż setki przeprowadzonych w ostatnich latach badań na temat cholesterolu i rozwoju miażdżycy wykazały, że w społeczeństwach, w których przeciętnie poziom cholesterolu waha się w granicach 70–140 mg/dl nieznana jest choroba miażdżycowa i nie spotykane są zawały i udary. Tam, gdzie cholesterol utrzymuje się na poziomie 140–180 mg/dl ryzyko miażdżycy, choć niewielkie, ale już występuje. Natomiast w społeczeństwach, w których cholesterol wynosi przeciętnie w granicach 180–300 i więcej, schorzenia o podłożu miażdżycowym, jak choroba wieńcowa, zawały, udary mózgu występują zawsze na skalę epidemiczną, tak jak w Polsce (Tabela 2). Drugim obok cholesterolu niezależnym czynnikiem zawałów i udarów jest poziom trójglicerydów we krwi. Nazwa pochodzi stąd, że trzy cząsteczki kwasów tłuszczowych łączone są z jedną cząsteczką glicerolu i w tej formie transportowane są we krwi. Trójglicerydy powodują sklejanie i łamanie się czerwonych ciałek i płytek krwi. Poprzez to sprzyjają powstawaniu skrzepów wewnątrznaczyniowych, które mogą prowadzić do zupełnego zamknięcia już zwężonego naczynia krwionośnego. Zwężenie następuje na skutek odkładania się złogów miażdżycowych, a zupełne zamknięcie powoduje skrzep, powstaniu którego sprzyja wysoki poziom trójglicerydów. Istnieje też pogląd, że trójglicerydy sprzyjają odkładaniu się cholesterolu na ściankach naczynia. Prof. J. Scharffenberg z Uniwersytetu Loma Linda w Kalifornii uważa, że poziom trójglicerydów we krwi nie powinien przekraczać wartości 100mg/dl. MARKERY RYZYKA ZAWAŁOWEGO Podwyższone stężenie we krwi substancji takich jak homocysteina, białko Creaktywne (CRP), fibrynogen i lipoproteina A świadczą o podwyższonym ryzyku zawału serca. Dlatego nazwano je markerami ryzyka zawałowego. Osobom z grupy ryzyka lekarze zalecają zbadanie ich poziomu. Do analizy wystarczy próbka krwi. Normy markerów ryzyka zawałowego: Homocysteina 5–15 mmol/l, CRP [lt] 2,5mg/l Fibrynoren [lt]500 mg/dl, Lipoproteina A [lt]30 mg/dl Tabela 1. Pożądane stężenie lipidów we krwi (wg WHO). Choresterol całkowity [lt]180 mg/dl ([lt]4,7 mmol/l) LDL [lt]100 mg/dl ([lt]2,6 mmol/l) HDL [gt]50 mg/dl (1,3 mmol/l) trójglicerydy [lt]100 mg/dl ([lt]1,2 mmol/l) Tabela 2. Poziom cholesterolu we krwi a ryzyko choroby wieńcowej. Poziom choresterolu mg/dl Ryzyko choroby wieńcowej 70—140 brak ryzyka 140—180 umiarkowane ryzyko 180—300 wysokie ryzyko Literatura: Jak obniżyć ciśnienie Krwi i poziom cholesterolu, Samuel L. DeShay, Bernice A. DeShay Profilaktyka chorób serca, John A. Scharffenberg
Cholesterolu we krwi nie może być ani za mało ani za dużo. Z jednej strony jest on niezbędny człowiekowi do życia, bo wspomaga wiele ważnych funkcji życiowych, z drugiej strony ma niszczycielski wpływ na układ krążenia. Sprawdź, jaki jest odpowiedni poziom cholesterolu – normy zalecane przez kardiologów. Otyłość, niezdrowy tryb życia, brak ruchu, stres – to wszystko sprawia, że lekarze proponują wykonanie pierwszego profilaktycznego badania poziomu cholesterolu we krwi już u 20-letnich pacjentów (przy złych wynikach trzeba je powtarzać co 5 lat). Co roku badanie takie jest zalecane mężczyznom po 45. roku życia i kobietom w okresie pokwitania (zaczynając rok od wystąpienia ostatniej menstruacji). Nie ma jednak sensu badanie samego poziomu cholesterolu, bo najpełniejszy obraz stanu zdrowia pacjenta dadzą wyniki całego lipidogramu, czyli jednoczesne oznaczenie poziomu: cholesterolu całkowitego cholesterolu HDL, tzw. dobrego cholesterolu LDL, tzw. złego trójglicerydów Jaki powinien być poziom cholesterolu całkowitego? Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego norma dla poziomu cholesterolu całkowitego wynosi do 190 mg/dl. Sam poziom cholesterolu całkowitego mówi jednak niewiele na temat ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej, choć przyjmuje się, że w grupie zagrożonej chorobami układu krążenia są pacjenci, których poziom cholesterolu całkowitego wynosi powyżej 260 mg/dl. Rozszerzony obraz sytuacji zdrowotnej pacjenta da dopiero jednoczesne zbadanie poziomu cholesterolu frakcji HDL i frakcji LDL. Poziom cholesterolu – norma dla frakcji HDL Cholesterol frakcji HDL, czyli tzw. cholesterol dobry, pełni w organizmie rolę ochronną i powinien stanowić 20-30 procent całkowitej ilości cholesterolu we krwi. Dobry cholesterol chroni organizm przed miażdżycą. Poziom cholesterolu HDL u kobiet powinien być wyższy niż 45 mg/dl, a u mężczyzn powyżej 40 mg/dl. Im poziom ten jest wyższym tym lepiej. To, jakie będzie w organizmie stężenie dobrego cholesterolu w połowie zależy od genetycznych uwarunkowań człowieka, a w połowie od jego trybu życia, sposobu odżywiania i chorób (np. otyłości, cukrzycy). Poziom cholesterolu – norma dla frakcji LDL Nadmiar cholesterolu LDL odkłada się w naczyniach krwionośnych zwiększając ryzyko choroby wieńcowej. Zdaniem kardiologów bezpieczny dla zdrowia poziom cholesterolu LDL nie powinien przekraczać 115 mg/dl dla obojga płci. Jeśli jednak pacjent choruje na cukrzycę, ale nie ma jeszcze powikłań, normą jest wynik poniżej 100 mg/dl. W przypadku zdiagnozowanej już choroby wieńcowej, przewlekłej choroby nerek, w stanach po udarze mózgu i przy cukrzycy z powikłaniami, prawidłowy poziom cholesterolu LDL jest poniżej 70 mg/dl. Gdy przekroczona zostaje norma poziomu cholesterolu LDL, może dojść do rozwoju wielu chorób, w tym do: zatorów miażdżycy niedokrwienia mięśnia sercowego udaru zawału Jaki powinien być poziom trójglicerydów? Podwyższony poziom trójglicerydów w połączeniu ze zbyt niskim stężeniem dobrego cholesterolu i zbyt wysokim poziomem złego cholesterolu, prowadzi do rozwoju chorób układu krążenia, dlatego dobrze jest w trakcie jednego badania oznaczać te trzy wartości. Norma dla trójglicerydów to wynik poniżej 150 mg/dl. Gdy stężenie rośnie powyżej 500 mg/dl to sygnał, że zdrowie pacjenta jest poważnie zagrożone. Jak badać poziom cholesterolu? Lipidogram wykonuje się podczas badania krwi na czczo. Ostatni posiłek powinien zostać zjedzony 12 godzin przed pobraniem próbki krwi. Żeby wynik nie został zafałszowany, kilka dni przed badaniem pacjent musi przejść na lekkostrawną dietę o niskiej zawartości tłuszczu (wyjątkiem są tłuste ryby morskie) i węglowodanów prostych (np. słodyczy). Pamiętajmy, że np. zjedzenie kaczki na obiad (nawet duszonej) w dzień poprzedzający badanie, może zmienić jego prawdziwy wynik.
Fot. gamjai / Opublikowano: 10:15Aktualizacja: 13:23 Cholesterol to związek chemiczny wytwarzany w niewielkich ilościach przez organizm, niezbędny do produkcji witaminy D3 oraz niektórych hormonów. Choć jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania, to jego wysoki poziom może przyczyniać się do rozwoju chorób naczyniowych. Wartości cholesterolu określają normy diagnostyczne, których zakres jest zależny od ogólnego stanu chorego, chorób współistniejących i predyspozycji genetycznych. Co ciekawe, także od kraju, ponieważ obowiązujące normy cholesterolu na świecie bardzo się różnią. Wpływ cholesterolu na organizmJaka jest norma cholesterolu w Polsce?Normy cholesterolu na świecie Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami W zasadzie jedynie w Polsce normy diagnostyczne dotyczące cholesterolu traktuje się bardzo poważnie. Inne kraje uważają je za mocno zaniżone, a jeszcze inne nie mają ich wcale. Według amerykańskich badaczy ilość spożywanego w diecie cholesterolu nie ma odzwierciedlenia w jego poziomie we krwi. Jakie są prawidłowe normy cholesterolu? Wpływ cholesterolu na organizm Cholesterol, jako związek lipidowy, jest potrzebny organizmowi do prawidłowego funkcjonowania, ponieważ bierze udział w produkcji witaminy D3 i niektórych hormonów. Jego niewielka ilość jest produkowana w wątrobie, jelitach i w skórze. Ponieważ jest słabo rozpuszczalny w wodzie, musi przebywać w świetle jelit, by tam połączyć się z kwasami żółciowymi umożliwiającymi jego wchłonięcie. Wchłonięty przepływa przez naczynia limfatyczne i w ten sposób dostaje się do krwi. Jego nadmiar w organizmie powoduje odkładanie się w naczyniach kryształków, określanych mianem złogów, które są szkodliwe dla zdrowia. Obecność złogów zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, zawału i choroby niedokrwiennej serca. W laboratoriach cholesterol można zbadać na kilka sposobów. Analizie podlega nie tylko cholesterol całkowity, ale także jego frakcje: Cholesterol LDL – określa się go mianem „złego cholesterolu”, ponieważ to ta frakcja odkłada się w ścianach naczyń w postaci złogów cholesterolowych; Cholesterol HDL – „dobry cholesterol”, który w dużej ilości w organizmie uniemożliwia osadzanie się kryształków w ścianach tętnic. Reguluje także poziom trójglicerydów. Cholesterol HDL poniżej normy jest skutkiem nieprawidłowości w diecie. Trójglicerydy – dostarczają organizmowi energii. Ich nadmiar w organizmie skutkuje odkładaniem się tkanki tłuszczowej. Normy cholesterolu są indywidualne. Zależą od wieku, obciążeń zdrowotnych i predyspozycji genetycznych. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność Naturell Uromaxin + C, 60 tabletek 15,99 zł Odporność Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml 25,99 zł Zdrowie intymne i seks, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z dobrym seksem, 30 saszetek 139,00 zł Odporność Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek 42,90 zł Zdrowie umysłu, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z głębokim skupieniem, 30 saszetek 139,00 zł Jaka jest norma cholesterolu w Polsce? W Polsce, istotne przy badaniu cholesterolu normy wiekowe, traktuje się bardzo poważnie. Przy cholesterolu LDL norma u dzieci jest podobna do prawidłowego wyniku cholesterolu całkowitego u zdrowej osoby dorosłej bez żadnych obciążeń zdrowotnych i wynosi 190 mg/dl. Ilość ta zmniejsza się w momencie dodatniego wywiadu rodzinnego (przy predyspozycjach genetycznych prawidłowy wynik to mniej niż 160 mg/dl) lub chorób metabolicznych. U dzieci z cukrzycą za prawidłową wartość uważa się maksymalnie 130 mg/dl. U dorosłych normy cholesterolu całkowitego i jego frakcji kształtują się zupełnie inaczej. U osób zdrowych w wieku dorosłym w badaniu cholesterolu całkowitego norma nie powinna przekraczać poziomu 190 mg/dl. Z kolei norma cholesterolu LDL nie powinna być większa niż 115 mg/dl, a przy cholesterolu HDL norma im wyższa, tym lepiej dla badanego (ponad 45 mg/dl). Wartości obniżają się, jeśli dorosły jest w grupie zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Dla nich przy badaniach cholesterolu tabela norm kształtuje się następująco: Normy cholesterolu u chorych w grupie zwiększonego ryzyka: cholesterol całkowity (TC): do 175 mg/dl, LDL cholesterol norma: do 100 mg/dl, HDL cholesterol norma: ponad 45 mg/dl. Normy cholesterolu u chorych z miażdżycą, cukrzycą lub chorobą wieńcową: cholesterol całkowity (TC): do 175 mg/dl, LDL cholesterol norma: do 70 mg/dl, HDL cholesterol norma: ponad 45 mg/dl. W obu tych grupach trójglicerydy nie powinny przekraczać poziomu 150 mg/dl. Zobacz także Normy cholesterolu na świecie Normy cholesterolu w różnych krajach są o wiele wyższe niż w Polsce, np. normy cholesterolu w Niemczech wynoszą 250 mg/dl i jest to prawidłowy wynik. Niemiecki profesor Walter Hartenbach uważa, że wartości cholesterolu są zależne od obciążeń organizmu, a jego poziom kształtujący się na poziomie 250-300 jest oznaką witalności, a nie choroby. Dopiero zbijanie cholesterolu może przyczynić się do zgonu lub pogorszenia stanu zdrowia. Podobnie jest we Francji i Anglii, gdzie uznano polskie wartości za mocno zaniżone, a poziom badanego cholesterolu ma większe wartości. Nieco inną zasadę wyznaje się w USA. W opublikowanym w 2015 roku dokumencie, który zawierał nowe wytyczne dotyczące zasad żywienia, uznano, że cholesterol przyjmowany przez człowieka w pożywieniu nie ma związku z jego poziomem we krwi, zatem dieta i badania cholesterolu wydają się bezcelowe Bibliografia Przytrzymaji odkryj 1. United States Department of Agriculture, United States Department of Health and Human Services, Scientific Report of the 2015 Dietary Guidelines Advisory Committee, Part D. Chapter 3: 247., 2015. Hartenbach W., Mity o cholesterolu, Oficyna wydawnicza ABA, Warszawa 2010. 2. Stępińska J., Solnica B., Kulpa J. et al., Konieczność ujednolicenia wartości docelowych wyników badań lipidowych w medycznych laboratoriach diagnostycznych w Polsce, Journal of Laboratory Diagnostics 2012, Volume 48-4:473-474. Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Ewa Żuchowska Jestem technikiem farmacji z wieloletnim stażem pracy w aptekach ogólnodostępnych. Od wielu lat zajmuję się pisaniem treści na portale internetowe jako copywriter. Moją specjalizacją są artykuły medyczne. Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy
Kiedy dowiadujesz się, że masz zbyt wysoki poziom cholesterolu, może to dla ciebie być przerażające i przytłaczające. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy nie masz pewności, jak samodzielnie z nim walczyć. Istnieją możliwości wprowadzenia konkretnych zmian w stylu życia i diecie, które możesz wcielić w życie już teraz, aby móc stopniowo obniżać swój cholesterol. Jednak ważne jest przede wszystkim lepsze zrozumienie, co w praktyce oznacza i z czym wiąże się wysoki poziom cholesterolu. Może on nie tylko wywołać choroby układu krążenia, ale również doprowadzić do zawału serca. W związku z tym zaleca się niedopuszczanie do wysokiego cholesterolu, przede wszystkim za pomocą diety bogatej w rośliny strączkowe i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Obniżenie poziomu cholesterolu jest możliwe i można to zrobić samodzielnie, bez wspomagania lekami. W artykule wyjaśniamy, co zrobić w celu obniżenia cholesterolu. Cholesterol i jego znaczenie dla organizmu Cholesterol jest substancją znajdującą się naturalnie we krwi. Wspiera organizm w tworzeniu zdrowych komórek, ale zbyt duże jego ilości mogą prowadzić do odkładania się złogów tłuszczu we krwi. Wysoki poziom cholesterolu może zwiększać ryzyko chorób serca, w tym zawału lub udaru mózgu. Cholesterol dzieli się na kilka frakcji: dobry cholesterol HDL, zły cholesterol LDL, trójglicerydy oraz cholesterol całkowity. O problemach z cholesterolem mówi się wtedy, gdy stężenie cholesterolu całkowitego w organizmie przekracza 200 mg/dl i gdy mamy do czynienia z podwyższonym poziomem cholesterolu LDL. Zbyt wysoki poziom cholesterolu nie daje jasnych objawów. Jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, czy jego poziom w organizmie jest właściwy lub podwyższony, jest wykonanie badania krwi. Istnieje wiele sposobów na obniżenie poziomu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), czyli rodzaju cholesterolu nazywanego również „złym”. Zazwyczaj na obniżenie cholesterolu zarówno całkowitego, jak i złego cholesterolu, zalecana jest zmiana stylu życia: wprowadzenie dobrych nawyków żywieniowych oraz aktywności fizycznej. Dopiero gdy u pacjenta wyniki cholesterolu we krwi znacznie przekraczają normę, lekarz może zdecydować o włączeniu statyn, które hamują wchłanianie cholesterolu i pomagają obniżyć jego poziom. To bardzo ważne, ponieważ wysoki cholesterol może doprowadzić do rozwoju chorób serca, chorób układu krążenia, miażdżycy, zawału serca, a nawet do udaru mózgu. Normy cholesterolu we krwi Jak informuje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, podwyższony poziom cholesterolu pojawia się wtedy, gdy wyniki lipidogramu przewyższają poniższe normy: Stężenie cholesterolu całkowitego nie powinno przekraczać 200 mg/dl Zły cholesterol LDL – 115 mg/dl Dobry cholesterol frakcji HDL – 40 mg/dl (u kobiet 46 mg/dl) Poziom trójglicerydów – 150 mg/dl Objawy hipercholesterolemii Podwyższony poziom cholesterolu bardzo długo nie daje o sobie znać. Gdy pojawiają się objawy, najczęściej świadczy to o wysokich zaburzeniach gospodarki lipidowej. To z tego względu hipercholesterolemia jest podstępną chorobą układu krążenia, ponieważ bardzo długo rozwija się w organizmie bez żadnych objawów, zwiększając znacznie ryzyko miażdżycy i chorób serca. Gdy poziom cholesterolu rośnie w organizmie, mogą pojawić się problemy z koncentracją i pamięcią. Oprócz dolegliwości związanych z funkcjonowaniem układu nerwowego, mogą pojawić się również zmiany skórne, przypominające guzki pojawiające się na powiekach. Są to złogi cholesterolu całkowitego, które odkładają się pod skórą. Do objawów hipercholesterolemii zalicza się również zmęczenie nóg, problemy z krążeniem krwi. Choroba może doprowadzić do miażdżycy tętnic lub choroby niedokrwiennej serca. Przyczyny hipercholesterolemii Hipercholesterolemia najczęściej jest spowodowana złymi nawykami żywieniowymi, zbyt dużym udziałem tłuszczów zwierzęcych, używkami, brakiem ruchu. Często jednak powodują ją również czynniki genetyczne lub przyjmowane na stałe leki. Hipercholesterolemię wiąże się także z otyłością i nadwagą. Utrata masy ciała często pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Aby nie doprowadzić do rozwoju hipercholesterolemii i zaburzeń gospodarki lipidowej, należy dbać o zdrową dietę oraz aktywność fizyczną. Te dwie zasady naprawdę wystarczają, by cieszyć się dobrym zdrowiem i dobrą kondycją fizyczną. Jak sprawdzić poziom cholesterolu? Aby dowiedzieć się, jaki jest nasz poziom cholesterolu, trzeba wykonać lipidogram. To badanie cholesterolu całkowitego oraz poszczególnych jego frakcji, które wykonuje się z krwi. Krew pobierana jest na czczo z żyły łokciowej, a wyniki są dostępne jeszcze tego samego dnia. Gdy lipidogram wskaże, że poziom cholesterolu całkowitego, złego cholesterolu LDL oraz trójglicerydów jest za wysoki, lekarz może zalecić zmianę diety. Zazwyczaj zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej są wystarczające do tego, by poprawić wyniki badań i zredukować poziom cholesterolu. Dieta na obniżenie cholesterolu – zasady Dieta na obniżenie cholesterolu zakłada wykluczenie z jadłospisu tłuszczów zwierzęcych, wysoko przetworzonych produktów, fast foodów, słodyczy, ale też wszelkich używek. Konieczne jest zwiększenie udziału strączków, produktów z pełnego ziarna, warzyw i owoców zawierających dużo błonnika pokarmowego. Ważne jest także dodanie tłuszczów pochodzenia roślinnego (oleje roślinne, oliwa z oliwek i awokado), które wzmacniają układ sercowo-naczyniowy i pomagają uregulować poziom cholesterolu. W diecie redukującej poziom lipidów, konieczne jest również dbanie o właściwe nawodnienie. Wypijanie 2 litrów wody niegazowanej dziennie, sięganie po napary ziołowe, np. pokrzywę czy skrzyp polny, może wspomóc oczyszczanie organizmu i wydalanie szkodliwego cholesterolu. Dieta na obniżenie cholesterolu – co można jeść? Aby obniżyć poziom cholesterolu, należy włączyć do diety: tłuszcze roślinne rośliny strączkowe kasze pełnoziarniste pieczywo warzywa, zwłaszcza zielone owoce wodę niegazowaną zioła Komponując dietę, warto zwracać uwagę na to, by znajdowały się w niej produkty bogate w błonnik pokarmowy. Pomagają one w zmniejszeniu masy ciała i obniżeniu poziomu cholesterolu. Dieta na obniżenie cholesterolu - czego nie można jeść? W czasie diety redukującej poziom cholesterolu nie należy jeść: tłuszczów zwierzęcych tłustych wędlin tłustych kiełbas pasztetów fast foodów gotowych sosów i dań wysoko przetworzonych produktów zawierających tłuszcze typu trans słodyczy Nie należy też pić kawy mielonej ani alkoholu. Jak szybko można obniżyć cholesterol? Poziom cholesterolu całkowitego można uregulować dietą oraz wprowadzeniem aktywności fizycznej. Zmiana nawyków żywieniowych czasami naprawdę wystarcza, by zauważyć wyraźną poprawę w samopoczuciu i w wynikach badań. Aby szybko obniżyć poziom cholesterolu, należy przede wszystkim wykluczyć z diety używki oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. Zwiększenie udziału tłuszczów roślinnych, wprowadzenie do jadłospisu warzyw, owoców, roślin strączkowych może przyczynić się do redukcji poziomu cholesterolu w organizmie. Istotny jest również ruch. Nie zredukujemy tkanki tłuszczowej, jeśli nie będziemy się ruszać. Aktywność fizyczna pozwala wydalić z organizmu szkodliwe substancje, poprawić procesy trawienne, przyspieszyć spalanie tkanki tłuszczowej. Dzięki temu sprzyja usuwaniu z krwi szkodliwych substancji takich jak zły cholesterol LDL, który może odkładać się w organizmie, prowadząc do rozwoju tzw. blaszki miażdżycowej. Jak obniżyć cholesterol w tydzień? Poziomu cholesterolu nie da się obniżyć w tydzień i warto zdać sobie z tego sprawę. Zmiana nawyków żywieniowych, zwiększenie udziału błonnika pokarmowego oraz roślin strączkowych w diecie może jednak pomóc obniżyć poziom cholesterolu. Zmiana nie będzie jednak diametralna, ale już tygodniowe zdrowe nawyki żywieniowe powinny dać efekt, zachęcający do podtrzymania ich. Aktywność fizyczna a cholesterol Aby obniżyć poziom cholesterolu w organizmie, należy regularnie się ruszać. Światowa Organizacja Zdrowia WHO zaleca 30 minut dziennie aktywności fizycznej, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne, a także otyłość czy nadwagę. Codzienny spacer wystarcza, by dotlenić organizm, przyspieszyć metabolizm, wzmocnić stawy czy mięśnie. Jeśli zależy nam na obniżeniu poziomu cholesterolu, powinniśmy wybierać aktywność fizyczną, która angażuje cały organizm do pracy. Ćwiczenia kardio, jazda na rowerze, pływanie mogą pomóc zaangażować większe partie mięśni, a także przyspieszyć spalanie tłuszczu, co ma kluczowe znaczenie przy redukcji cholesterolu. 15 minut ćwiczeń typu cardio dziennie? Jak najbardziej! Jedną z najlepszych metod walki z wysokim poziomem cholesterolu jest wykonywanie ćwiczeń aerobowych przez 15 minut każdego dnia. Jeśli nie jesteś szczególnie aktywny, możesz myśleć, że będzie ci ciężko zacząć, ale to nieprawda. Spróbuj aktywności takich, jak: spacery pływanie jazda na rowerze bieganie. Jeśli wykupiłeś karnet na siłownię lub posiadasz sprzęt do ćwiczeń w domu, możesz również przez 15 minut wykonywać ćwiczenia na przyrządach z ustawieniem niezbyt dużego obciążenia. Ważne jest zachowanie spójności podczas wykonywania ćwiczeń w celu uzyskania dobrych rezultatów. Trójglicerydy są obecne w składzie cholesterolu, a organizm wykorzystuje je do wytwarzania energii. Podczas ćwiczeń trójglicerydy są spalane, a poziomy szkodliwych dla serca składników ulegają obniżeniu. Zgodnie z informacjami podanymi przez Cleveland Clinic przy regularnym wykonywaniu ćwiczeń typu cardio poziom trójglicerydów może spaść średnio o 24 procent. Udowodniono również, że ćwiczenia i zdrowa dieta zwiększają stężenie lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL), czyli „dobrego” cholesterolu, który jest dla nas korzystny. Jesz byle jak i nie ćwiczysz? Odniesiesz największy sukces Jeśli nie jesteś fanem aktywności fizycznej i stosujesz dietę, która pozostawia wiele do życzenia, wyrobienie sobie nawyku ćwiczeń może przynieść ci bardzo wiele korzyści zdrowotnych. Dr Roger Blumenthal z Johns Hopkins University podał do wiadomości publicznej informację o odkryciach naukowców. Zgodnie z tymi odkryciami osoby, które dzięki ćwiczeniom odnoszą największe sukcesy w kwestii obniżenia poziomu złego cholesterolu, to te, które stosowały bardzo źle zbilansowaną dietę i praktycznie unikały aktywności fizycznej. Niektóre z tych osób obniżają swój LDL o 10-15 procent i zwiększają HDL o 20 procent. Kiedy 15 minut codziennej aktywności wejdzie ci w krew i przyzwyczaisz się do takiego wymiaru czasowego, spróbuj podkręcić tempo. Spaceruj trochę szybciej, pokonuj kolejne dwa kilometry na rowerze lub zwiększ obciążenie na swoim urządzeniu do ćwiczeń. Zwiększenie z czasem intensywności lub czasu poświęconego na aktywność fizyczną pozwoli ci uzyskać dużo lepsze wyniki! Ta technika działa najlepiej w połączeniu ze zdrowym stylem życia i dietą pełną owoców i warzyw. Ważne jest również, aby postępować zgodnie z zaleceniami lekarza odnośnie zażywania leków. Idź na spacer i walcz z wysokim poziomem cholesterolu! Po jakim czasie można powtórzyć badanie cholesterolu? Aby uregulować poziom cholesterolu, powinno się przynajmniej 3 miesiące przestrzegać zasad zdrowej diety oraz regularnie się ruszać. Po tym czasie można powtórzyć lipidogram i sprawdzić, czy poziom cholesterolu całkowitego, a także HDL, LDL oraz trójglicerydów, uległy zmianie. Jeśli cholesterol był bardzo wysoki, a normy mocno przekroczone, być może potrzeba będzie więcej czasu. Jeśli jednak postępowanie przynosi efekty, lekarz najczęściej nie decyduje o włączeniu statyn, czyli leków obniżających cholesterol. Leczenie hipercholesterolemii W leczeniu hipercholesterolemii wykorzystuje się leki obniżające stężenie cholesterolu, czyli statyny. Podaje się jednak dopiero wtedy, gdy poziom cholesterolu LDL oraz cholesterolu całkowitego we krwi jest bardzo wysoki, co powoduje ryzyko wystąpienia zawału serca i miażdżycy. Z reguły jednak zaleca się pacjentom najpierw zmianę diety w celu uregulowania cholesterolu we krwi. Zdrowe kwasy tłuszczowe, dieta bogata w warzywa i owoce, a także wprowadzenie aktywności fizycznej mogą poprawić parametry cholesterolu we krwi i uregulować jego poziom. Badania cholesterolu wykonuje się co 3 miesiące, by sprawdzić, czy obrany tor leczenia przynosi skutek. Jeśli hipercholesterolemii towarzyszy nadciśnienie tętnicze, być może konieczne okaże się jednak przyjmowanie leków obniżających ciśnienie krwi. Takie postępowanie (zdrowa dieta, nie palenie tytoniu, aktywność fizyczna) pozwalają obniżyć poziom cholesterolu we krwi i uregulować poziom kwasów żółciowych. Umożliwiają również zmniejszenie masy ciała, co także przekłada się na zmniejszenie ryzyka hipercholesterolemii. Zapobieganie hipercholesterolemii Aby zapobiec hipercholesterolemii, warto przestrzegać zasad zdrowego stylu życia. Jeśli cholesterol jest w normie, nie trzeba stosować restrykcyjnej diety. Warto jednak dbać o to, by w diecie znajdowały się strączki, zdrowe kasze i produkty z pełnego ziarna zawierające duże ilości błonnika. Taka dieta pomaga uregulować pracę układu pokarmowego, zapobiega nadwadze i sprzyja utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu. Warto także ograniczać spożywanie wszystkich produktów zawierających tłuszcze zwierzęce. Masło, tłuste kiełbasy, wędliny czy pasztety, ale również nabiał mogą przyczynić się do podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi. Zdecydowanie korzystniej jest sięgać po tłuszcze roślinne oraz awokado, które dostarczają wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, pozytywnie wpływając zarówno na pracę serca, jak i mózgu. W zapobieganiu hipercholesterolemii ważny jest również ruch. Regularna aktywność wzmacnia naturalną odporność organizmu, sprzyja usuwaniu toksyn, pomaga również uregulować metabolizm. Codzienne spacery wystarczą, by zachować ciało w dobrej formie, ale jeśli zależy nam na tym, by usunąć z organizmu cholesterol, powinniśmy wybierać aktywności, które angażują większą ilość mięśni do pracy. Ćwiczenia kardio sprzyjają spalaniu tkanki tłuszczowej. Utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu w organizmie jest bardzo ważne, ponieważ zbyt wysoki poziom cholesterolu może doprowadzić do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, choroby wieńcowej, zawału serca, a także doudaru mózgu. Czytaj też:Wysoki poziom cukru i złego cholesterolu? Pomóc może karczoch
Cholesterol to cząsteczka niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Wysoki poziom cholesterolu bywa jednak niebezpieczny i prowadzi do wielu komplikacji zdrowotnych. Jakie są normy cholesterolu i jak je utrzymać? Co to dobry i zły cholesterol? Cenne informacje na temat samego cholesterolu oraz wskazówki jak zwalczyć jego nadmiar znaleźć można w artykule poniżej. Spis treści: Cholesterol – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? Cholesterol całkowity, HDL i LDL – normy Wysoki cholesterol objawy – ryzyko chorób układu krążenia Nieprawidłowy cholesterol – leczenie Jak obniżyć cholesterol? Dieta antycholesterolowa Cholesterol – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? Cholesterol chemicznie należy do lipidów z grupy steroidów i jest składnikiem budującym błony komórkowe. Wpływa na stabilizację komórki i decyduje o wielu jej właściwościach. Ponadto cząsteczka ta stanowi prekursor do budowy kwasów żółciowych, hormonów steroidowych (kortyzon, progesteron, testosteron, estrogeny), witaminy D i jej metabolitów. W organizmie człowieka występuje zarówno w tkankach jak i w osoczu krwi. Cząsteczka cholesterolu nie rozpuszcza się we krwi i jej transport odbywa się w połączeniu ze specjalnymi białkami. Powstałe lipoproteiny odpowiadają za dostarczanie cholesterolu do komórek, a jego nadmiaru z powrotem do pozyskiwany jest z pożywienia. Jego duża ilość znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego (tłusty nabiał) i w mięsie, głównie czerwonym. Zakłada się, że z pokarmem zjadamy od 300 do 500 mg cholesterolu na dobę. Drugie źródło tego składnika to synteza egzogenna, która zachodzi głównie w wątrobie, ale także w jelitach i w skórze. W jej wyniku powstaje od 700 do 900 mg cholesterolu dziennie. Cholesterol całkowity, HDL i LDL – normy Ogólnie przyjęto, że cholesterol to mieszanina lipoprotein: LDL - o niskiej gęstości (zły cholesterol) - odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do komórek - niewykorzystany nadmiar odkłada się w postaci złogów w naczyniach tętniczych. HDL - o wysokiej gęstości (dobry cholesterol) - odpowiada za transport cholesterolu z powrotem do wątroby, gdzie ulega metabolizmowi i wykorzystaniu do produkcji kwasów żółciowych bądź wydaleniu. Właściwy poziom cholesterolu we krwi jest miernikiem dobrego zdrowia. Aby go oznaczyć wykonuje się lipidogram. Ważne, aby do labolatorium diagnostycznego udać się na czczo. Zaleca się nawet spożywać ostatni posiłek dnia poprzedzającego badanie o godz. 18 - 20. Otrzymane wyniki będą wtedy najbardziej wiarygodne. Na lipidogramie oznacza się: cholesterol całkowity cholesterol HDL cholesterol LDL trójglicerydy - tłuszcze w w innej formie Wyniki badań są dość indywidualne. Na poziom cholesterolu wpływa bowiem wiele czynników genetycznych oraz środowiskowych (aktywność fizyczna, dieta, alkohol papierosy, choroby współistniejące). Inne normy będą obowiązywać zatem młode, wysportowane osoby, a inne pacjentów starszych borykającymi się chorobami współistniejącymi. Dlatego oceny wyników badań na poziom cholesterolu powinien dokonać lekarz, który dodatkowo podda analizie nie tylko sam lipidogram, ale również ogólny stan zdrowia pacjenta. To specjalista na podstawie ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz wyników badań określa ryzyko chorób serca i układu krążenia oraz wdraża odpowiednie leczenie. Wysoki poziom cholesterolu jest tylko sygnałem, że dzieje się coś złego. Niekiedy zmiana stylu życia i odpowiednia dieta wystarczą do obniżenie cholesterolu LDL oraz poprawy pozostałych parametrów lipidogramu. Ogólne normy w zależności od płci są następujące: u kobiet: całkowity cholesterol: 125-200 mg/dl (poniżej 5 mmol/l), LDL: mniej niż 100 mg/dl, (2,6 mmol/l), HDL: co najmniej 50 mg/dl, (1,3 mmol/l), nie-HDL: mniej niż 120 mg/dl, triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l). u mężczyzn: całkowity cholesterol: 125-200 mg/dl (poniżej 5 mmol/l), LDL: mniej niż 100 mg/dl, (2,6 mmol/l) HDL: co najmniej 40 mg/dl (1 mmol/l), nie-HDL: mniej niż 130 mg/dl, triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l). Wysoki cholesterol objawy – ryzyko chorób układu krążenia Hipercholesterolemia, czyli zbyt wysoki poziom cholesterolu oraz inne zaburzenia gospodarki lipidowej są istotnym ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo - naczyniowego, tj. miażdżycy, miażdżycy zarostowej kończyn dolnych, choroby wieńcowej, zawału serca i udaru mózgu. Wysokie stężenie cholesterolu we krwi nie daje objawów. Pojawiają się one w momencie tworzenia się zmian miażdżycowych w tętnicach. Mowa tutaj o zaburzeniach koncentracji oraz powstawaniu żółtaków cholesterolowych (biało-żółte zgrubienia i wypukłe plamy) w kącikach oczu, na łokciach, kolanach oraz w okolicy ścięgna Achillesa. Również niepokojące powinny być bóle w klatce piersiowej, które są symptomem rozwijającej się choroby wieńcowej. Schorzenie to jest konsekwencją wysokiego poziomu cholesterolu. Kiedy zły cholesterol LDL odkłada się latami to w świetle naczyń tworzą się blaszki miażdżycowe. Oderwanie takiej struktury prowadzi do poważnych komplikacji zdrowotnych - udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego. Inne skutki wysokiego cholesteroluOdbiegające od normy wyniki lipidogramu dają nie tylko poważne powikłania kardiologiczne. Podwyższony cholesterol może skutkować również innymi poważnymi zaburzeniami: problemy z erekcją i zaburzenia płodności zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, osłabienie wzroku, ograniczenie pola widzenie, a nawet ślepota - ma to związek z zaczopowaniem naczyń i niedokrwieniem narządów wzroku, problemy ze słuchem u osób starczych, a także postępująca demencja czy też choroba Alzheimera, niewydolność nerek lub wtórne nadciśnienie tętnicze - spowodowane zwężeniem naczyń doprowadzających krew do nerek, niedokrwienie kończyn dolnych, objawiające się bólami nóg, mrowieniem oraz uczuciem zimna. Nieprawidłowy cholesterol – leczenie Ze względu na konsekwencje dla zdrowie i życia jakie niesie za sobą niewłaściwy poziom cholesterolu, rekomenduje się wprowadzanie diety, suplementacji oraz leczenia farmakologicznego , które to mają na celu poprawić lipidogram. Leki na cholesterol wprowadza się nie tylko na podstawie wyników badań. Znaczenie ma tu również ryzyko powikłań sercowo - naczyniowych. Wzrasta ono znacznie kiedy pacjent zmaga się również z innymi schorzeniami dodatkowymi, np. nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą czy otyłością lub gdy w rodzinie występuje hipercholesterolemia. Leczenie ma na celu nie tylko obniżyć cholesterol całkowity do wartości prawidłowych, ale również doprowadzić do właściwych proporcji pomiędzy stężeniem trójglicerydów, dobrego i złego cholesterolu. Bez względu na to czy leczenie farmakologiczne musi być wprowadzone natychmiast czy nie, obniżenie poziomu cholesterolu we krwi rozpoczyna się od modyfikacji diety oraz zmiany stylu życia. Ważna bardzo jest tutaj regularna aktywność fizyczna dostosowana do umiejętności pacjenta oraz porzucenie nałogów, takich jak palenie papierosów oraz picie alkoholu. Dzięki takiemu postępowaniu dobry cholesterol znacznie się podniesie, a poziom złego cholesterolu spadnie. Zatem ewentualne leczenie farmakologiczne będzie znacznie bardziej skuteczne. Leki obniżające poziom cholesterolu są zlecane przez lekarza. Konieczne jest odpowiednie dobranie dawki substancji leczniczej. Niekiedy niezbędne jest łączenie różnych leków w celu osiągnięcia najlepszych wyników. Farmaceutyki nadają się do regularnego i długotrwałego stosowania. W Polsce leczenie prowadzi się głównie za pomocą 3 grup substancji: Statyny - hamują syntezę cholesterolu w wątrobie oraz wychwytują zły cholesterol LDL. Zaleca się je stosować na noc, ponieważ właśnie wtedy produkcja cholesterolu w organizmie jest największa. Fibraty - obniżają stężenie trójglicerydów i zwiększają ilość dobrego cholesterolu HDL. Ezetymib - zmniejsza ilość wchłanianego cholesterolu w jelitach. Dzięki czemu obniża poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. Nie wpływa natomiast na poziom trójglicerydów oraz na cholesterol HDL. Oprócz leków na receptę pacjenci często sięgają po standaryzowane ekstrakty z czerwonego ryżu poddanego fermentacji. Preparaty zawierające monokalinę K działają podobnie jak statyny. Warto o tym pamiętać, szczególnie w przypadku osób u których farmakoterapia za pomocą statyn jest niemożliwa ze względu na pojawiające się działania niepożądane, bądź nieskuteczna. Świetnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego jest suplementacja kwasami omega, głównie omega - 3 (DHA, EPA). Przyczyniają się one do obniżenia poziomu trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego. Działają przeciwzapalnie i zapobiegają tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Wykazują bardzo korzystny wpływ na cały układ sercowo - oraz aktywność fizyczna to tylko niektóre elementy zmian w codziennym życiu, które pozwalają obniżyć poziom cholesterolu LDL. Jak walczyć z wysokim cholesterolem i jak zapobiegać chorobom serca i układu krążenia? Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się z artykułu - Jak obniżyć cholesterol? >> Jak obniżyć cholesterol? Dieta antycholesterolowa Dieta, głównie ta śródziemnomorska pozwala zapobiegać chorobom serca i układu krążenia. Dzieje się tak ponieważ potrawy spożywane w krajach basenu Morza Śródziemnego zawierają ograniczoną ilość tłuszczów nasyconych. Im mniej ich spożywamy tym wyniki poziomu cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL są bliżej normy. Zmiana nawyków żywieniowych przynosi efekty nawet po kilku tygodniach. Oto kilka wskazówek pozwalających obniżyć wysoki poziom cholesterolu we krwi. Tłuszcze zwierzęce, bogate w kwasy nasycone, zastąp tłuszczami roślinnymi. Generalnie należy zrezygnować z masła oraz smalcu na rzecz dobrej jakości margaryny, a do smażenia używać olej lub specjalną oliwę. Oczywiście należy również zrezygnować z podrobów oraz żółtek jaj, których spożywanie również podnosi cholesterol. Białko zwierzęca należy zastąpić roślinnym. W codziennym menu powinny znajdować się rośliny strączkowe. Sięgając po mięso należy wybierać to chude, najlepiej drób oraz morskie ryby głębinowe. Należy spożywać na zimno oleje bogate w kwasy omega oraz nasiona i orzechy. Sięgaj po duże ilości jak najmniej przetworzonych warzyw. W ciągu dnia powinno się spożywać ich nawet 400 g w kilku porcjach. Najlepszymi owocami w diecie obniżającej cholesterol całkowity są cytrusy, ponieważ zawierają one najmniej cukru. Wybieraj tylko pełnoziarniste produkty zbożowe. To idealne źródło błonnika, ale także wielu witamin z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Pamiętaj o eliminacji wolnych rodników. Dostarczanie jak największej ilości antyoksydantów ogranicza tworzenie się blaszki miażdżycowej. Dlatego też należy pamiętać o witaminach E i C, karotenoidach oraz flawonoidach. Skup się na aronii, czarnej porzeczce, jagodach, kiełkach, orzechach, dyni, marchwi, cukinii oraz kapuście, kiwi i innych produktach bogatych w witaminę C. Zdecydowanie należy unikać wysoko przetworzonych pokarmów, bogatych w tłuszcze trans fast foodów oraz tłuszczy zwierzęcych, w tym masła, smalcu, tłustego sera żółtego oraz mięsa wołowego i wieprzowego. Trzeba pamiętać, że również słodycze zawierają dużo szkodliwych tłuszczy, dlatego najlepiej zaprzestać sięgania po ciastka, batony czy cukierki. Należy również ograniczyć do minimum ilość wypijanego alkoholu oraz zrezygnować z palenia tytoniu. Używki bardzo źle wpływają na ogólny poziom cholesterolu. Niezbędny do funkcjonowania każdej komórki w organizmie jest właśnie cholesterol. Norma lipidów powinna być jednak zachowana. Chodzi tutaj nie tylko o ich sumaryczną wartość ale również odpowiedni stosunek poszczególnych frakcji. Pozwoli to zapobiegać wielu schorzeniom kardiologicznym, ale i nie tylko. Warto zatem przestrzegać odpowiedniej diety, ale również pamiętać o regularnym badaniu poziomu lipidów we krwi. mgr farm. Karina Braja autor artykułu Nazywam się Karina Braja. Z zawodu oraz z zamiłowania jestem farmaceutą. Jako absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie realizuję się pracując na co dzień z osobami starszymi i chorymi w aptece, gdzie pomoc drugiemu człowiekowi jest czymś zupełnie naturalnym. Kocham zwierzęta. Mam psa i kota. Uwielbiam literaturę hiszpańską, nadmorskie klimaty oraz jazdę na rowerze. Bibliografia: Filipiak K.; Nowe europejskie wytyczne dotyczące dyslipidemii 2019 - krytyczne spojrzenie eksperta; Lekarz POZ General Practitioner; 5/2019 vol. 5 [dostęp w Internecie]. Mazurek M. i inni; Kwasy omega-3 w terapii hipertriglicerydemii w monoterapii lub w skojarzeniu ze statynami; Farmacja współczesna; 2017; 10: 255-259 [dostęp w Internecie]. Okopień B.; Leczenie hipolipemizujące u chorych na cukrzycę; Choroby cywilizacyjne w praktyce lekarskiej; Diabetologia Nr 18/2019 [dostęp w Internecie]. Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady. Masz pytania? Napisz po bezpłatną poradę: farmaceuta@
normy cholesterolu w japonii